تفاوت انکوباتور و اتوکلاو

همیشه موضوع تفاوت انکوباتور و اتوکلاو یا تفاوت این تجهیزات با آون و استریلایزرهای دیگر مورد بحث است. بیایید در اینجا یک بار برای همیشه این موضوع را ببندیم.

دستگاه انکوباتور چیست؟

محیطی که بتوان در آن میکروارگانیسم ها را رشد داد باید به صورت کامل عایق باشد. ضمنا برای کاربرد درست باید در آن انواع گازها در دما و رطوبت درست آزاد شوند.
تمام این ویژگی ها در دستگاه آزمایشگاهی به نام انکوباتور وجود دارد. در محفظه انکوباتور در دمای معین از گاز اکسیژن یا دی اکسید کربن در مدلهای مختلف برای نمو سلول ها استفاده می شود.
این دستگاه جز تجهیزات ضروری برای هر آزمایشگاهی است. محیط کشت را مدت زمان معینی می توانید با دمای مناسب از پیش تنظیم شده در این دستگاه قرار دهید.
این گرما از کف داخل محفظه وارد می شود. سپس این گرما به صورت یکنواخت در محیط کشت قرار می گیرد.

کاربرد دستگاه انکوباتور چیست؟

به صورت کلی کاربرد همه دستگاه های انکوباتور ایجاد شرایط ایده ال برای رشد و نمو سلول است. با توجه به اینکه رشد چه نوع سلول¬هایی را می خواهید انجام دهید دما، رطوبت و گاز درون دستگاه باید متفاوت باشد.
در برخی نمونه ها، انکوباتور رطوبت آزاد می کند. در برخی نمونه¬های دیگر امکان ایجاد سرما و یا آزاد کردن گاز کربن¬دی¬اکسید نیز وجود دارد. بر این اساس می¬توانید کاربردهای مختلفی در رشد نمونه ها به مدلهای مختلف نسبت داد.
این دستگاه در مدلهای زیر برایتان کاربردی است:
1. شیکردار: دستگاه با امکان تکان دادن نمونه.
2. ساده: در این انکوباتورها می توانید دما را تا +80 درجه افزایش دهید. کاربرد این دستگاه رشد سلولی در آزمایشگاه است.
3. انکوباتور یخچالدار: در این انکوباتور علاوه بر دمای بالا می توانید دمای پایین را نیز راه اندازی کنید. بنابراین رشد سلول¬هایی که محیط سرد برای رشد نیاز دارند در این دستگاه امکان پذیر است.
4. دی اکسید کربن
5. مرطوب: در این انکوباتور می توانید شرایط کشت مرطوب را ایجاد کنید.
6. هیبریدی: امکان تکان دادن محتویات داخل شیشه های آزمایشگاهی در این مدل انکوباتور وجود دارد.

دستگاه اتوکلاو چیست؟

از سالهای گذشته مدلهای مختلف دستگاه اتوکلاو در موارد مختلف جهت حفظ بهداشت و اطمینان از ایمنی مورد استفاده است. با اتوکلاو می توان با روش کاملا ایمن و تضمینی برای استریل اقدام نمود.
این تجهیز قابل انطباق و قابل اعتماد، فرآیندهای استریل‌سازی را متحول کرده و امکان حذف باکتری‌های خطرناک و جلوگیری از آلودگی را فراهم کرده‌ است.
اتوکلاو وسیله ای است که تجهیزات، ابزار و مواد را با استفاده از بخار فشار بالا استریل می کند. در این روش ترکیبی از گرما، فشار و رطوبت برای از بین بردن باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و هاگ‌های موجود در مواد استریل‌شده استفاده می‌شود.
برای دستیابی به نتایج بهینه استریل‌سازی، اتوکلاوها برای رسیدن و حفظ شرایط دما و فشار خاص طراحی شده‌اند.

انواع دستگاه اتوکلاو

اتوکلاوها ابزاری ضروری در زمینه های پزشکی، علمی و صنعتی هستند. مدل این دستگاه با توجه به استریل تجهیزات، دستگاه در صنایع مختلف از مراقبت های بهداشتی گرفته تا مواد غذایی را تغییر کرده است.
در دسته بندی علمی این محصولات استریل بر حسب کلاس بندی قرار می گیرند. شما می توانید این محصولات را در انواع زیر با کاربردهای متنوع در موارد مختلف مشاهده نمایید:
1. کلاس b
2. کلاس n
3. کلاس s
علت دسته بندی این محصولات مشخص کردن دامنه و نوع کاری است که هر اتوکلاو بتواند برای شما انجام دهد. در دسته های مختلف سرعت استریل و لوازمی که در دستگاه استریل می شود متفاوت است.
شما از میان این کلاس بندی می توانید اتوکلاو را در مدل های زیر بر حسب شکل آن نیز بررسی کنید:
1. رومیزی
2. ایستاده
3. افقی
در نوع دیگر و البته دقیقتر دسته بندی زیر را می¬توانید برای اتوکلاو بررسی کنید:
1. اتوکلاو دندانپزشکی
2. اتوکلاو آزمایشگاهی
3. اتوکلاو صنعتی
4. اتوکلاو بیمارستانی

کاربردهای اتوکلاو چیست؟

اتوکلاوها با روش کاربردی استریل خود، انواع ابزارها را برای کنترل خطر عفونت پاکسازی می-کنند. در روش استریل اتوکلاو، تمام ناخالصی های بالقوه را از بین می رود. اتوکلاو به حذف آلاینده های بالقوه ای که ممکن است بر کیفیت کار در هر مکانی تاثیرگذار باشند کمک می کند.
اگرچه برخی از مدل های اتوکلاو جهت استفاده در صنعت هوافضا و کامپوزیت جهت پخت و چسباندن مواد کامپوزیت یا صنایع نساجی برای رنگ‌سازی و تکمیل پارچه‌ها استفاده می شود اما ما در اینجا به بررسی اتوکلاوهایی با کاربرد استریل می پردازیم.
1. اتوکلاو بیمارستانی: مناسب برای استفاده در مراکز پزشکی جهت استریل وسایل جراحی مانند چاقوی جراحی، پنس، قیچی و گیره
2. اتوکلاو دندانپزشکی: در مطب های دندانپزشکی انواع تجهیزات دندانپزشکی مانند مته ها، پروب ها و آینه های دهان در اتوکلاو ضدعفونی می شود.
3. اتوکلاو آزمایشگاهی: لوله های آزمایش، بشر، فلاسک ها، پیپت ها، میکروسکوپ، سانتریفیوژ و غیره مواردی هستند که اتوکلاو آنها را در آزمایشگاه استریل می¬کند.
4. اتوکلاو صنعتی پسماند: پسماندهای بیمارستانی و بیولوژیکی مانند کشت های آزمایشگاهی استفاده شده، صفحات پتری آلوده، دستکش های یکبار مصرف، سایر زباله های زیست پزشکی، سوزن، سرنگ، باندهای قدیمی و سایر اقلام آلوده با این اتوکلاو کاملا بی خطر می شوند.
5. اتوکلاو صنعتی مواد غذایی: از اتوکلاو برای استریل کردن مواد بسته بندی مانند قوطی ها، بطری ها و کیسه ها قبل از پر کردن آنها با غذا و نوشیدنی استفاده می شوند.
6. اتوکلاو جهت استفاده در آزمایشگاه های داروسازی و بیوتکنولوژی: از اتوکلاو جهت استریل کردن تجهیزات دارویی، ظروف و مواد بسته بندی مورد استفاده در تولید داروها، واکسن ها و مواد بیولوژیکی استفاده می شوند.
7. اتوکلاو آرایشگاهی: ظروف، درب ها و مواد بسته بندی، لوازم آرایشی ، بهداشتی و محصولات مراقبت شخصی نیز می توانند جهت استریل شدن در اتوکلاو قرار بگیرند.

فرق انکوباتور با اتوکلاو

از اتوکلاو برای انجام فرآیندهای استریل با دما و فشار بالا استفاده می شود. علاوه بر آن در نمونه های صنعتی از اتوکلاو برای خشک کردن پوشش‌ها و ولکانیزه کردن لاستیک و سنتز هیدروترمال استفاده می‌شوند.
مدل های مختلف دستگاه اتوکلاو شامل یک محفظه بسته با نام چمبر است که فشار داخلی درون آن ایجاد می شود.
انکوباتور هم همان محفظه را دارا است اما کاربرد برای رشد نمونه ها است. در انکوباتور دمای پایین در واقع سرما نیز ایجاد می شود اما در اتوکلاو تنها بخار آب با دما و فشار بالا برای استریل ایجاد می گردد.